Bhai Gurdas on Diwali

ਦੀਵਾਲੀ ਦੀ ਰਾਤ ਦੀਵੇ ਬਾਲੀਅਨਿ॥
ਤਾਰੇ ਜਾਤ ਸਨਾਤ ਅੰਬਰ ਭਾਲੀਅਨਿ॥
ਫੁਲਾਂ ਦੀ ਬਾਗਾਤ ਚੁਣ ਚੁਣ ਚਾਲੀਅਨਿ॥
ਤੀਰਥਿ ਜਾਤੀ ਜਾਤ ਨੈਣ ਨਿਹਾਲੀਅਨਿ॥
ਹਰਿ ਚੰਦਉਰੀ ਝਾਤ ਵਸਾਇ ਉਚਾਲੀਅਨਿ॥
ਗੁਰਮੁਖ ਸੁਖਫਲ ਦਾਤ ਸ਼ਬਦ ਸਮ੍ਹਾਲੀਅਨਿ ॥ö॥

THE SIKH MOTHERS YOU KNOW NOT

Mata Gurnam Kaur, Shaheed Bhai Harjinder Singh Jinda's mother
who embraced martyrdom alongwith Bhai Sukhdev Singh Sukha
after punishing Vaidya for his crimes.

PURAN SINGH

While the dawn was yet young a Sikh mother emerged out of

Space, and was seen moving towards the Golden Temple at

Amritsar.

“Whither are you going mother?” said Dewan Kauramall. A minister

Of the Mughal ruler of Lahore.

“To the Guru’s Temple,” said she, “to-day assemble there the Guru’s

Khalsa, the holy ones, and I have come to bathe myself and my

child in the current of Nam.”

“But the opening of the temple to the Khalsa to-day is treachery,”

Said the Dewan, “The imperial forces are here to kill every one

That enters the temple.

To-day there will be a great massacre of the Khalsa.”

“What matters it, O good man,” said the Sikh mother, “if my blood

Be mingled with the waters of immortality, it is no death?”

“Have pity on your innocent child,” said the Dewan.

“I loved him so I bring him with me; this death is life for us. You do

not know,” said she and passed on.

Aaj Bazar Mein -- Faiz Ahmed Faiz

Chasham-e-Nam, Jan-e-shorida kafi nahin

tuhmat-e-ishaq poshida kafi nahin

aaj bazar mein pabejolan chalo

dast afshan chalo, mast o raksan chalo

khak barsar chalo, khoon badaman chalo

rah takta hay sub sher-e-jana chalo

hakim-e-sher bhi, majma-e-aam bhi

teer-e-ilzam bhi, sung-e-dushnam bhi

subh-e-nashad bhi, roz-e-nakam bhi

in ka dam saz apnay siwa kon hay

sher-e-jana main aab ba sifa kon hay

dast-e-qatil kay shayan raha kon hay

rakht-e-dil bandh lo dil figaro chalo

phir hameen qatl ho aayin yaro chalo

ਤ੍ਰੇਲ਼ ਤੇ ਸੂਰਜ

ਭਾਈ ਵੀਰ ਸਿੰਘ

ਘਾਹ ਉੱਤੇ ਮੈਂ ਪਈ ਤ੍ਰੇਲ਼ ਹਾਂ
ਨੈਣ ਨੈਣ ਹੋ ਰਹੀਆਂ,
‘ਦਰਸ-ਪਯਾਸ’ ਵਿਚ ਨੈਣ ਭਰ ਰਹੇ,
ਪਾਣੀ ਪਾਣੀ ਹੋਈਆਂ
‘ਦਰਸ-ਪਯਾਸ’ ਹੁਣ ਰੂਪ ਮਿਰਾ ਹੈ,
ਮੈਂ ਵਿਚ ਹੋਰ ਨ ਬਾਕੀ,-
ਚੜ੍ਹਾਂ ਅਰਸ਼ੋਂ, ਆ ਅੰਗ ਲੱਗਾਂ,
ਮੈਂ ਵਿਛੀ ਤਿਰੇ ਰਾਹ ਪਈਆਂ।।

ਕੋਈ ਹਰਿਆ ਬੂਟ ਰਹਿਓ ਰੀ

ਭਾਈ ਵੀਰ ਸਿੰਘ

ਮੀਂਹ ਪੈ ਹਟਿਆ ਤਾਰ ਨਾਲ਼ ਇਕ
ਤੁਪਕਾ ਸੀ ਲਟਕੰਦਾ
ਡਿਗਦਾ ਜਾਪੇ, ਪਰ ਨਾਂ ਡਿੱਗੇ;
ਪੁਛਿਆਂ ਰੋਇ ਸੁਣੰਦਾ:
“ਅਰਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਲੱਖਾਂ ਹੀ ਸਾਥੀ
ਕੱਠੇ ਹੋ ਸਾਂ ਆਏ,
“ਕਿਤ ਵਲ ਲੋਪ ਯਾਰ ਓ ਹੋਏ?
ਮੈਂ ਲਾ ਨੀਝ ਤਕੰਦਾ।”

The Season and Me

I enjoy the coming of a season. I do not enjoy the going of a season, just enjoy the coming of a new one which is an old one in a way. Body longs for the seasons to come back as their colors add flavors in body as well as in mind. What do they do to us? Why do we need them again and again. Answers could be many but I would prefer Barah Maha by Guru Nanak Sahib:

ਚੇਤੁ ਬਸੰਤੁ ਭਲਾ ਭਵਰ ਸੁਹਾਵੜੇ ॥
ਬਨ ਫੂਲੇ ਮੰਝ ਬਾਰਿ ਮੈ ਪਿਰੁ ਘਰਿ ਬਾਹੁੜੈ ॥
ਪਿਰੁ ਘਰਿ ਨਹੀ ਆਵੈ ਧਨ ਕਿਉ ਸੁਖੁ ਪਾਵੈ ਬਿਰਹਿ ਬਿਰੋਧ ਤਨੁ ਛੀਜੈ ॥
ਕੋਕਿਲ ਅੰਬਿ ਸੁਹਾਵੀ ਬੋਲੈ ਕਿਉ ਦੁਖੁ ਅੰਕਿ ਸਹੀਜੈ ॥
ਭਵਰੁ ਭਵੰਤਾ ਫੂਲੀ ਡਾਲੀ ਕਿਉ ਜੀਵਾ ਮਰੁ ਮਾਏ ॥
ਨਾਨਕ ਚੇਤਿ ਸਹਜਿ ਸੁਖੁ ਪਾਵੈ ਜੇ ਹਰਿ ਵਰੁ ਘਰਿ ਧਨ ਪਾਏ ॥੫॥



[The month of Chet, stunning is the spring and beautiful the bumble-bee.
The forests are flowering in front of my door. May my Love return home.
How can the bride obtain peace, when her spouse comes not home? With the distress of separation her body is wasting away.
The beauteous cuckoo sings on the mango-tree How can I bear the pain of my mind?
The black-bee is flitting on the blossoming bough. How can I survive? I am dying, O mother.
Nanak, in Chet peace is easily obtained, if the wife obtains God as her Spouse in her home.]
-Sri Guru Granth Sahib pp. 1107-8

Reading the entire Barah Maha would be a different experience. But even this part is quite sufficient to tell us what the seasons do to body.

And you know more than anyone else how I relate to those seasons when the Panth was on its way to revive the best of it. My body is out of those seasons for a while, for a decade and a half, yet I am not out of it. Those are the seasons where I dwell. Changes always come. Old seasons always come back as new ones. And my seasons are also coming back. It is going to be different as you say because seasons could be somewhat same but I would not be the same one.

ਫੌਜਾਂ ਕੌਣ ਦੇਸ ਵਿਚੋਂ ਆਈਆਂ?

ਹਰਿਭਜਨ ਸਿੰਘ

(1)

ਫੌਜਾਂ ਕੌਣ ਦੇਸ ਤੋਂ ਆਈਆਂ?
ਕਿਹੜੇ ਦੇਸ ਤੋਂ ਕਹਿਰ ਲਿਆਈਆਂ,
ਕਿੱਥੋਂ ਜ਼ਹਿਰ ਲਿਆਈਆਂ
ਕਿਸ ਫਨੀਅਰ ਦੀ ਫੂਕ ਕਿ
ਜਿਸ ਨੇ ਪੱਕੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ਢਾਹੀਆਂ
ਸੱਚ ਸਰੋਵਰ ਡੱਸਿਆ
ਅੱਗਾਂ ਪੱਥਰਾਂ ਵਿਚ ਲਾਈਆਂ
ਹਰਿ ਕੇ ਮੰਦਰ ਵਿਹੁ ਦੀਆਂ ਨਦੀਆਂ
ਬੁੱਕਾਂ ਭਰ ਵਰਤਾਈਆਂ
ਫੌਜਾਂ ਕੌਣ ਦੇਸ ਤੋਂ ਆਈਆਂ?

(2)

ਸਿਮਰਨ ਬਾਝੋਂ ਜਾਪ ਰਿਹਾ ਸੀ
ਅਹਿਲੇ ਜਨਮ ਗਵਾਇਆ
ਕਰ ਮਤਾ ਹੈ ਆਖਰ ਉਮਰੇ
ਇਸ ਕਾਫਰ ਰੱਬ ਨੂੰ ਧਿਆਇਆ।
ਦਿੱਲੀ ਨੇ ਜਦ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ’ਤੇ
ਜੰਮ ਕਰ ਮੁਗਲ ਚੜ੍ਹਾਇਆ
ਹੈਵਰ ਗੈਵਰ ਤੋਂ ਵੀ ਤਕੜਾ
ਜਦ ਲੌਹੇਯਾਨ ਦੁੜਾਇਆ
ਮੈਂ ਰੱਬ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਧਿਆਇਆ।
ਫੌਜਾਂ ਨੇ ਜਦ ਸੋਨਕਲਸ਼ ’ਤੇ
ਤੁਪਕ ਤਾਨ ਚਲਾਇਆ
ਖਖੜੀ ਖਖੜੀ ਹੋ ਕੇ ਡਿੱਗਾ
ਜਦ ਮੇਰੇ ਸਿਰ ਦਾ ਸਾਇਆ
ਮੈਂ ਰੱਬ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਧਿਆਇਆ।
ਸੱਚ ਤਖਤ ਜਿਨ੍ਹੇ ਢਾਇਆ ਸੀ
ਉਸੇ ਜਦੋਂ ਬਣਾਇਆ
ਤਾਂ ਅਪਰਾਧੀ ਦੂਣਾ ਨਿਵਦਾ
ਮੈਨੂੰ ਨਜ਼ਰੀਂ ਆਇਆ
ਮੈਂ ਰੱਬ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਧਿਆਇਆ।
ਸਤਿਗੁਰ ਇਹ ਕੀ ਕਲਾ ਵਿਖਾਈ।
ਤੂੰ ਕੀ ਭਾਣਾ ਵਰਤਾਇਆ
ਮੈਂ ਪਾਪੀ ਦੀ ਸੋਧ ਲਈ ਤੂੰ
ਆਪਣਾ ਘਰ ਢਠਾਇਆ
ਮੈਂ ਰੱਬ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਧਿਆਇਆ।

(3)

ਸ਼ਾਮ ਪਈ ਤਾਂ ਸਤਿਗੁਰ ਬੈਠੇ
ਇਕੋ ਦੀਵਾ ਬਾਲ ਕੇ
ਪ੍ਰਕਰਮਾ ’ਚੋਂ ਜਖ਼ਮ ਬੁਲਾ ਲਏ
ਸੁੱਤੇ ਹੋਏ ਉਠਾਲ ਕੇ
ਜ਼ਹਿਰੀ ਰਾਤ ਗਜ਼ਬ ਦੀ ਕਾਲੀ
ਕਿਤੇ ਕਿਤੇ ਕੋਈ ਤਾਰਾ ਸੀ
ਭਿੰਨੜੇ ਬੋਲ ਗੁਰੂ ਜੀ ਬੋਲੇ
ਚਾਨਣ ਵਿਚ ਨੁਹਾਲ ਕੇ
ਅੱਜ ਦੀ ਰਾਤ ਕਿਸੇ ਨਹੀਂ ਸੌਣਾ
ਹਾਲੇ ਦੂਰ ਸ਼ਹੀਦੀ ਹੈ
ਅਜੇ ਤਾਂ ਸੂਰਜ ਰੌਸ਼ਨ ਕਰਨਾ
ਆਪਣੇ ਹੱਥੀਂ ਬਾਲ ਕੇ
ਨਾ ਕੋ ਬੈਰੀ ਨਾਹਿ ਬੇਗਾਨਾ
ਸਤਿਗੁਰ ਦਾ ਸਭ ਸਦਕਾ ਹੈ
(ਪਰ) ਵੇਖੋ ਜਾਬਰ ਲੈ ਨਾ ਜਾਏ
ਪਰ-ਪਰਤੀਤ ਉਧਾਲ ਕੇ

Prof. Jagdish Singh on the Sikhs and Dalits

Prof. Jagdish Singh on the Sikhs and Dalits